بیوفیدبک، یک روش درمانی نوین است، که بر بهبود و تقویت رابطه ذهن و بدن تمرکز دارد. در این روش، به بیماران آموزش داده می‌شود، تا فعالیت‌های غیرارادی بدن خود را کنترل کنند. با کمک بیوفیدبک، می‌توان پروسه‌های غیرارادی مانند: تنش‌های عضلانی، فشار خون و ضربان قلب را به طور ارادی کنترل کرد.
بیوفیدبک چیست؟
بیوفیدبک می‌تواند به درمان بیماری‌ها و مشکلات مختلفی کمک کند. از جمله:
- انواع دردهای مزمن
- بی‌اختیاری ادراری
- سردردهای تنشی
- فشار خون بالا
- سردردهای میگرنی
از آنجایی که بیوفیدبک یک روش غیر تهاجمی است و برای انجام آن نیازی به مصرف دارو وجود ندارد؛ خطر بروز عوارض جانبی و ناخواسته در اثر آن بسیار پایین است. این ویژگی، بیوفیدبک را به روش درمانی مناسبی برای کسانی تبدیل می‌کند، که نمی‌توانند یا نمی‌خواهند (مانند دوران بارداری) از دارو استفاده کنند.
اگر می‌خواهید در رابطه با بیوفیدبک و روش انجام آن اطلاعات بیشتری بدست آورید، تا پایان این مطلب از کلینیک توانبخشی و فیزیوتراپی دینا، همراه ما باشید.
بیوفیدبک به درمان چه بیماری‌هایی کمک می‌کند؟
مطالعات انجام شده نشان داده‌اند، که می‌توان از بیوفیدبک در درمان بیماری‌های مختلفی کمک گرفت:
- انواع اختلالات روانی، مانند: استرس، افسردگی و اضطراب پس از سانحه (PTSD).
- مشکلات سیستم تنفسی مانند: آسم و COPD.
- بیماری‌های گوارشی مانند: سندرم روده تحریک پذیر و یبوست.
- انواع مشکلات خواب و بی‌خوابی.
- تسکین درد مفاصل در زمینه بیماری‌هایی مانند: آرتروز
- درمان اسپاسم و دردهای عضلانی
- درمان انواع سردرد از جمله سردردهای تنشی و میگرنی
- تسکین درد ناشی از انواع آسیب‌های اسکلتی و عضلانی
- درمان فیبرومیالژیا
بیوفیدبک، در کنار درمان‌های مرسوم، می‌تواند به افرادی که مبتلا به بیماری‌های زیر هستند هم کمک کند:
- دیابت.
- صرع.
- فشار خون بالا.
- اختلالات مصرف مواد، مانند اعتیاد به الکل و موادمخدر.
انواع بیوفیدبک
بیوفیدبک انواع مختلفی دارد. انتخاب روش مناسب، براساس نیاز بیمار و مشکل او انجام می‌شود:
- بیوفیدبک حرارتی، که در طی آن دمای پوست اندازه گیری می‌شود.
- الکترومیوگرافی، که در آن کشش عضلانی اندازه گیری می‌شود. این نوع بیوفیدبک، در درمان اختلالات اسکلتی و عضلانی کاربرد دارد.
- نوروفیدبک یا بیوفیدبک EEG، که بر فعالیت الکتریکی مغز تمرکز دارد و از آن برای درمان اختلالات روانپزشکی کمک گرفته می‌شود.
بیوفیدبک چگونه انجام می‌شود؟
بیوفیدبک درمانی بسیار ساده و بدون درد است. در ابتدا، پزشک حسگرهای خاصی را روی پوست بیمار قرار می‌دهد. این حسگرها اطلاعات مشخصی را در رابطه با بدن و نحوه عملکرد آن جمع‌آوری می‌کنند. سپس داده‌های حاصل از این حسگرها توسط کامپیوتر پردازش شده و روی مانیتور به نمایش درمی‌آید.
براساس اطلاعات حاصل از حسگرها، پزشک راهکارهایی را برای تغییر نحوه عملکرد بدن، به شما پیشنهاد خواهد کرد:
تغییر در نحوه نشستن، ایستادن یا راه رفتن
تغییر حالت بدن می‌تواند به کاهش تنش‌های عضلانی و تسکین دردهای مزمن کمک کند. اصلاح پوسچر و وضعیت بدن، از مواردی است که باید در درمان کمردرد و گردن درد مزمن به آن توجه کرد. با تمرین در طول جلسات، یاد خواهید گرفت که این تغییرات را به عادات روزمره خود تبدیل کنید.
تغییر الگوی تنفس
تکنیک‌هایی مانند: تنفس عمیق، که روی تغییر و اصلاح الگوهای تنفس تمرکز دارند، می‌توانند با کاهش سرعت تنفس، به آرام‌سازی بدن کمک کنند. از این تکنیک‌ها می‌توان برای کاهش تنش و اضطراب کمک گرفت.
کنترل اضطراب، خود می‌تواند با کاهش تنش عضلانی از شدت دردهای اسکلتی و عضلانی بیماران بکاهد. از تکنیک‌های تنفس، برای کنترل و درمان فشار خون بالا هم استفاده می‌شود.
آرام‌سازی پیشرونده عضلات
در آرام‌سازی پیشرونده عضلات، از شما خواسته می‌شود تا به ترتیب، عضلات خود را از پاها تا سر به مدت سه ثانیه منقبض و سپس شل کنید.
آرام‌سازی عضلات، می‌تواند به مشکلات مختلفی از جمله اسپاسم عضلانی، دردهای مزمن اسکلتی و عضلانی، استرس و بی خوابی کمک کند.
تغییر در نحوه تفکر و تصویرسازی هدایت شده
تکنیک‌هایی مانند تصویرسازی هدایت شده، به کنترل اضطراب کمک می‌کنند. این تکنیک‌ها، با هدف قراردادن فرآیندهای ذهنی مختلف، مشکلاتی مانند: افسردگی، سندرم‌های اضطرابی و ADHD را درمان می‌کنند.
همانطور که این تکنیک‌ها را امتحان می‌کنید، پزشک تغییرات ایجاد شده را روی مانیتور مشاهده می‌کند. درصورت نیاز، پزشک تکنیک‌های جدیدی را به شما پیشنهاد خواهد کرد، یا از شما خواهد خواست اصلاحات لازم را انجام دهید. با تمرین زیاد، یاد خواهید گرفت که در موقعیت‌های واقعی هم این رفتارها را از خود بروز دهید.
تعداد جلسات درمان برای هر بیمار متفاوت است. نوع بیماری، شدت آن و اهداف درمان، از مواردی هستند که در تعیین طول دوره درمان موثر هستند. به طور معمول، بیشتر بیماران برای رسیدن به نتیجه مطلوب، نیاز به ۱۰ تا ۲۰ جلسه درمانی دارند. هر جلسه معمولا کمتر از یک ساعت به طول می‌انجامد.
مزایای بیوفیدبک
بیوفیدبک، روشی ایمن و بدون عارضه است، که می‌تواند به درمان طیف وسیعی از بیماری‌ها کمک کند. در این روش، نیازی به مصرف هیچ دارویی وجود ندارد، به همین دلیل برای کسانی که مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای مانند: مشکلات قلبی و دیابت هستند هم مناسب است.
بیوفیدبک با بهبود رابطه ذهن و بدن، می‌تواند به تسکین علائم بیمارانی که از دردهای مزمن اسکلتی و عضلانی رنج می‌برند کمک کرده و وابستگی آن‌ها به داروهای مسکن را کاهش دهد.
تاثیرات مثبت بیوفیدبک، در مطالعات متعددی اثبات شده است. خوشبختانه، تاکنون بروز هیچ عارضه ناخواسته‌ای به دنبال انجام آن، گزارش نشده است.
بیوفیدبک شرق تهران
کلینیک طب فیزیکی دینا، یکی از مجهزترین کلینیک‌های توانبخشی و طب فیزیکی و بیوفیدبک در شرق تهران است. در این کلینیک، انواع خدمات طب فیزیکی، مانند بیوفیدبک، توسط بهترین متخصصان حوزه توانبخشی ارائه می‌شود.
تمام روش‌های درمانی در این کلینیک، با بهترین و به روزترین دستگاه‌ها و جدیدترین روش‌ها، توسط بهترین و باتجربه‌ترین متخصصان ارائه می‌شود. در کلینیک دینا، درمان بیماران به صورت تیمی، توسط کارشناسان حوزه فیزیوتراپی، طب فیزیکی، ارتوپدی فنی و با همکاری متخصصین تغذیه و روانشناسی انجام می‌شود، تا تمام بیماران از بهترین و مفیدترین روش درمان سود ببرند.
سخن آخر
بیوفیدبک، در سال‌های اخیر، کاربردهای فراوانی در درمان بیماری‌های مختلف، به خصوص در درمان درد پیدا کرده است. در بیوفیدبک، یاد می‌گیرید که چگونه بعضی از فرآیندهای غیرارادی بدن خود را به شکل ارادی کنترل کنید. برای مثال، اگر از کمردرد رنج می‌برید، پزشک به شما روش‌هایی را برای کنترل تنش‌های عضلانی و اصلاح وضعیت بدن آموزش می‌دهد. با تمرین، یاد میگیرد که در موقعیت‌های واقعی هم رفتار مشابهی از خود نشان دهید. با کاهش تنش عضلانی و اصلاح وضعیت بدن، در طول زمان، کمردرد شما هم بهتر خواهد شد. به همین ترتیب، بیوفیدبک می‌تواند به تسکین علائم بسیاری دیگر از بیماری‌ها کمک کند.
اگر در رابطه با بیوفیدبک سوالی دارید، می‌توانید از بخش تماس با ما، با متخصصان کلینیک دینا مشورت کنید.
