یک پزشک و متخصص عفونی چطور می تواند بیماری های عفونی را درمان کند؟

بیماری‌های عفونی امروزه از بیماری های شایع در جهان هستند. این بیماری‌ها توسط میکروارگانیسم‌ هایی از جمله: انگل، ویروس، قارچ و باکتری‌ها به وجود می‌آیند.

ارگانیسم‌ها به صورت طبیعی در بدن انسان وجود دارند و نه تنها باعث ایجاد عفونت نمی‌شوند بلکه برای بدن نیز مفید اند مانند باکتری روده. اما گاها برخی از این ارگانیسم‌ها در شرایطی خاص باعث بروز بیماری های عفونی می‌شوند.

شیوه انتقال بیماری‌های عفونی گاها از انسان به انسان دیگر، حشرات یا حیوانات به انسان، آب یا تغذیه آلوده و ارگانیسم‌های محیط است. در این پست قصد بررسی بیماری‌های عفونی و شیوه درمان آن‌ها توسط متخصص عفونی را داریم.

علائم بیماری‌های عفونی

به صورت کلی بیماری‌های عفونی علائمی مانند خستگی و تب دارند اما تمام علائم مشترک نیستند و وابسته به عوامل عفونت متغییر اند. این علائم می‌توانند شامل: تب، اسهال، خستگی، درد عضلات و سرفه باشند.

علل ابتلا به بیماری‌های عفونی

به صورت کلی این بیماری‌ها از چهار میکروارگانیسم گفته شده در بالا به وجود می‌آیند. باکتری‌، انگل، ویروس و قارچ‌ها این میکروارگانیسم‌ ها هستند. باکتری‌ها میکروارگانیسم ‌هایی تک سلولی اند و معمولا عامل بیماری‌هایی مانند: گلو درد میکروبی، سل و عفونت ادراری هستند.

انگل‌ها عموما توسط مدفوع حیوانات به انسان انتقال داده می‌شوند. بیماری مشهور مالاریا نیز به علت انگلی ریز است که توسط نیش پشه مالاریا انتقال داده می‌شود.

ویروس‌ها ارگانیسم‌هایی کوچک‌تر از باکتری‌ها هستند. این ارگانیسم‌های کوچک می‌توانند بیماری هایی را از سرماخوردگی تا ایدز انتقال می‌دهند.

قارچ‌ها ممکن است عوامل اختلالات ریه و سیستم عصبی بدن باشند. بیماری‌هایی مانند پای ورزشکار و کرم حلقوی از برخی انواع قارچ‌ها به وجود می‌آیند.

راه‌هایی برای انتقال این بیماری وجود دارد که ساده‌ترین راه، در بین آن‌ها تماس مستقیم با عامل انتقال است.

انتقال بیماری‌های عفونی با تماس مستقیم

انتقال عفونت از انسان: انتقال عفونت معمولا با میکروب‌ها، باکتری‌ ها یا ویروس‌ها توسط انسان به دیگران انتقال داده می‌شود. برای مثال کار‌هایی مانند سرفه کردن، عطسه، تماس بدن یا بوسیدن دیگران می‌تواند عفونت‌ها را از انسان درگیر به شخص سالم منتقل کند.

انتقال عفونت از حیوانات: همان‌گونه که گفته شد حیوانات نیز می‌توانند از عوامل انتقال عفونت به انسان باشند. برای مثال گاز گرفتن یا خراش‌هایی که حیوانات ممکن است روی بدن انسان بگذارند می‌توانند باعث انتقال عوامل بیماری‌های عفونی باشند. لمس کردن مدفوع یا بستر حیوانات، حتی حیوانات خانگی نیز می‌تواند خطرناک باشد.

انتقال عفونت از مادر: ممکن است که مادر باعث انتقال بیماری‌های عفونی به نوزاد خود باشد.

انتقال بیماری‌های عفونی با تماس غیر مستقیم

انتقال عوامل بیماری‌های عفونی صرفا به صورت تماس مستقیم اتفاق نمی‌افتد. این امر ممکن است به صورت غیر مستقیم نیز انجام شود. برای مثال ممکن است شخص مبتلا به بیماری عفونی یک شئ را لمس کند و پس از چند ثانیه شخص دیگری نیز آن شئ را لمس کند.

این اتفاق نیز ممکن است منجر به انتقال شود. یعنی شخص قبل از شستن دست‌ها صورت خود را لمس کند و با این کار میکروب را وارد بدن خود کند.

انتقال بوسیله نیش حشرات

حشرات ممکن است حامل برخی میکروب‌ها باشند. در این صورت به آن‌ها حشرات وکتور یا حامل گفته می‌شود. مانند پشه‌، کنه، شپش و کک‌ها که حشرات حامل هستند.

به عنوان مثال پشه‌ها استعداد انتقال انگلی به نام مالاریا و ویروس غرب نیل را دارند. باکتری‌های به وجود آورنده بیماری لایم نیز ممکن است توسط کنه‌های گوزنی انتقال داده شوند.

انتقال با آب و غذا

میکروب‌ها ممکن است توسط آب یا غذای آلوده وارد بدن انسان شوند و باعث ابتلا به بیماری شوند. مانند همبرگر نیمه پخته و آب میوه‌های غیر پاستوریزه که ممکن است حاوی باکتری اشرشیاکلی باشند و افراد زیادی را تنها از یک منبع درگیر کنند.

متخصص عفونی چگونه می‌تواند به درمان بیماری های عفونی کمک کند؟

متخصص عفونی پزشکی است که در زمینه بیماری‌ها و اختلالات عفونی به درمان می‌پردازد. هنگامی که شخص به متخصص بیماری‌های عفونی مراجعه کند، متخصص پیش از هر چیز از او یک شرح وضعیت می‌خواهد.

متخصص عفونی از شرح حال بیمار، عفونت احتمالی که بیمار به آن مبتلا است، ماهیت عفونت، شدت و نهایتا راه‌های مدیریت آن را مشخص می‌کند. این کار با بررسی علامت‌ها، شدت و طول مدت آن‌ها انجام می‌شود.

پس از بررسی شرح حال متخصص به معاینه فیزیکی بیمار می‌پردازد. این کار ممکن است شامل تست‌هایی از قبیل بررسی دمای بدن، ضربان قلب، تنفس و فشار خون باشد. احتمالا متخصص به معاینه بعضی از اعضای بدن نیز می‌پردازد.

ممکن است آزمایشاتی نیز از سمت متخصص برای شخص تجویز شود. این آزمایشات عموما عبارت‌اند از: آزمایش خون، CT اسکن، سونوگرافی، MRI، تصویربرداری با اشعه X، تست‌های میکروسکوپی، حساسیت و کشت خون، ادرار، خلط، مدفوع، مایع مفصلی، نمونه برداری زخم، مایع مغزی نخاعی.

معمولا یک پزشک عمومی به دلایل زیر بیماران را به متخصص عفونی ارجاع می‌دهد: عفونت‌های مقاوم در برابر درمان توسط پزشک عمومی، تشخیص عفونت به سختی امکان پذیر باشد، عفونت به همراه تب بالا، تست‌های قبل از سفر خارجی، مشکلات بعد از سفر، ایدز، هپاتیت نوع B و C.

یک متخصص عفونی دوره‌هایی مانند دوره پایه پزشکی در دانشگاه، کارآموزی، رزیدنتی یا دستیاری و دوره‌های تخصصی را باید بگذراند.