در معمای امروز باید رنگ کلاهتان را تشخیص دهید تا آزاد شوید.
معما:
شما، نیما و کاوه به اشتباه زندانی شدهاید. سهتایی در یک صف ایستادهاید و روبرو را نگاه میکنید. شما جلوی صف هستید، پشتتان نیما و پشت او کاوه ایستاده است.
زندانبان سه کلاه سیاه و دو کلاه سفید دارد. او بدون ترتیب خاصی سر هر کدام از شما یک کلاه میگذارد. هیچ کدام نمیدانید که کلاهتان چه رنگی است.
کاوه که ته صف ایستاده میتواند کلاه نیما و شما را ببیند. نیما کلاه شما را میبیند و شما هم از همه جا بیخبر.
زندانبان میگوید “اگر یکی از شما بتواند رنگ کلاه خودش را به درستی بگوید همه آزاد میشوید.”
او اول از کاوه میخواهد که جواب بدهد. کاوه میگوید: “من نمیدانم کلاهم چه رنگی است و هیچ راهی هم برای این که مطمئن شوم ندارم.”
زندانبان این بار از نیما میپرسد. نیما هم همان جواب کاوه را میدهد. یعنی نمیتواند با آن چه که میبیند و میداند به طور قطع و یقین رنگ کلاه خودش را تشخیص دهد.
نوبت به شما میرسد. سرنوشت همه زندانیها به پاسخ شما بستگی دارد. با آنچه تا الان شنیدهاید و با فرض این که کاوه و نیما راستش را گفتهاند و هر دو هم آدمهای منطقی و باهوشی هستند، میتوانید رنگ کلاهتان را تشخیص دهید؟
پاسخ:
کلاه شما سیاه است.
برای حل این معما باید از این سرنخ کمک بگیرید که دو نفر دیگر نمیتوانستند رنگ کلاهشان را تشخیص دهند.
کاوه که در انتهای صف بود، قاعدتا دو کلاه سفید جلوی خودش ندیده، چون در این صورت مطمئن میشد که کلاه خودش سیاه است وسوال زندانبان را جواب میداد.
نیما که جواب کاوه را شنیده بود میدانست که کاوه دو کلاه سفید ندیده است. تنها راهی که نیما میتوانست با این اطلاعات از رنگ کلاه خودش مطمئن شود این بود که روی سر جلویی (شما) کلاه سفید ببیند. در آن صورت کلاه خودش سیاه بود. اما نیما هم مطمئن نبود. بنا بر این منطقا شما نمیتوانستید کلاه سفید به سر داشته باشید. پس کلاهتان سیاه است.
منبع:BBC