نقش قهوه فراتر از آن است که صرفاً سرحالمان بیاورد. این نوشیدنی میتواند جلوی مشکلات سلامتی را بگیرد در ااین مطلب ۱۱ فایده قهوه برای سلامتی را برای شما باز گو می کنیم.
قهوه حاوی دو آنتیاکسیدان اسید کلروژنیک و کافستول است که ضد التهاب هستند و به پیشگیری از بیماریهای قلبی عروقی و سرطان کمک میکنند. دکتر چانگ چین-چیان، متخصص تایوانی سرطان سینه و نویسنده کتاب «یک فنجان قهوه با تمام امراض مبارزه میکند»، فواید سلامتی قهوه را بررسی کرده و بهترین راههای نوشیدن آن را بیان میکند.
قهوه ۱۱ فایده برای سلامتی دارد
قهوه ۱۱ مشکل سلامتی را بهبود میبخشد یا با آنها مقابله میکند.
۱. دیابت نوع ۲
تحقیقات از ارتباط مصرف همیشگی قهوه و کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ حکایت دارند. محققان میگویند نوشیدن مستمر قهوه به محافظت از عملکرد کبد و سلولهای بتا در فاز استرس متابولیک مزمن که پیش از شیوع دیابت رخ میدهد، کمک میکند و از اینرو خطر ابتلا به این عارضه را به حداقل میرساند.
۲. فشار خون بالا
دکتر چانگ میگوید نوشیدن قهوه در ابتدا میتواند باعث افزایش فشار خون شود. با اینحال، مصرف معمول قهوه با کاهش فشار خون همراه است.
یک پژوهش فراتحلیلی در سال ۲۰۲۳ با گزینش ۲۵ مطالعه و ۴۶۳ هزار و ۹۷۳ داوطلب انجام گرفت که نشان داد مصرف قهوه با خطر ابتلا به فشار خون بالا ارتباط عکس دارد. یکی از مطالعات نشان داد که آقایان و خانمهای غیرسیگاری که روزانه ۳ تا ۴ فنجان قهوه مینوشند، کمتر دچار فشار خون بالا میشوند اما این ارتباط در افراد سیگاری مشاهده نمیشود.
۳. بیماریهای قلبی عروقی
قهوه برای سلامت قلب و عروق مفید است. مطالعهای در مجله اروپایی کاردیولوژی پیشگیرانه انتشار یافت که در آن ۴۴۹ هزار و ۵۶۳ داوطلب با میانگین سنی ۵۸ به مدت ۱۲.۵ سال تحت کنترل قرار گرفتند. نتایج نشان دادند افرادی که قهوه آسیابشده، فوری یا بدون کافئین مصرف میکنند، در مقایسه با افرادی که قهوه نمینوشند، کمتر دچار بیماریهای قلبی عروقی و مرگومیر ناشی از آن میشوند. کسانی که روزانه ۲ تا ۳ فنجان قهوه مینوشند، بیشترین فایده ممکن را میبرند. از این گذشته، محققان دریافتند که مصرف قهوه آسیابشده و فوری با کاهش خطر آریتمی ارتباط مستقیم دارد اما چنین ارتباطی درخصوص قهوه بدون کافئین مشاهده نمیشود.
۴. بیماری پریودنتال
التهاب مزمن بافتهای پریودنتال میتواند باعث تحلیل رفتن لثه، از دست رفتن استخوان پریودنتال و درنهایت از دست دادن دندان شود. نتایج یک بررسی روشمند نشان داد که نوشیدن روزانه قهوه به جلوگیری از تحلیل استخوان پریودنتال کمک میکند. قهوه حاوی ترکیبات مختلف با خواص آنتیاکسیدان و ضد التهاب است که برای نمونه میتوان به کافئین، اسید کلروژنیک و اسید کافئیک اشاره کرد. از این گذشته، اسید کلروژنیک بهعنوان یک عامل ضد میکروبی عمل کرده و نقش بسزایی در مبارزه با بیماری پریودنتال دارد. با اینحال، برخی از مطالعات نشان میدهند که مصرف قهوه و سلامت پریودنتال ارتباط عکس دارند.
محققان به این نتیجه رسیدند که نوشیدن منظم قهوه- به دلیل ترکیبات پیچیدهای که دارد- برای سلامت پریودنتال مفید است. با اینحال، مصرف بیش از اندازه قهوه میتواند تاثیر منفی داشته باشد. مطالعه محققان نشان میدهد که مصرف روزانه ۲ تا ۵ فنجان قهوه بیخطر است.
۵. نقرس
قهوه به کاهش خطر ابتلا به نقرس ناشی از اسید اوریک مازاد کمک میکند. مطالعه روشمند محققان نشان داد که قهوه به شکل قابلتوجهی سطح اسید اوریک سرمی را کاهش میدهد. آقایان میتوانند روزانه ۱ تا ۳ فنجان قهوه بنوشند و خانمها برای کاهش سطح اسید اوریک سرمی میتوانند ۴ تا ۶ فنجان قهوه در روز بنوشند. این مطالعه نشان داد که مصرف متعادل قهوه به پیشگیری از هیپراوریسمی- سطح بالا و غیرطبیعی اسید اوریک در خون- و نقرس در آقایان و خانمها کمک میکند.
۶. بیماریهای متابولیک
کافئین موجود در قهوه میتواند سوختوساز شما را تحریک کند. نتایج یک مطالعه نشان داد که کافئین با اثرات زیانبار التهاب و استرس اکسیداتیو مقابله میکند و خطر ابتلا به بیماریهای متابولیک را به شکل قابلتوجهی کاهش میدهد. از این گذشته، دریافت کافئین از طریق قهوه برای سوختوساز، عملکرد شناختی، عملکرد فیزیکی و تنظیم هورمونها مفید است.
۷. چاقی
مطالعه انتشاریافته در ژورنال مواد مغذی نشان داد که ترکیبات زیستفعال موجود در قهوه، مانند کافئین، اسید کلروژنیک، تریگونلین و منیزیم، اثرات ضد چاقی دارند. محققان دریافتند که نوشیدن قهوه میتواند به کاهش چاقی بویژه در آقایان کمک کند. نوشیدن قهوه به مدیریت وزن کمک میکند اما به اندازه یک رژیم غذایی متعادل و فعالیت بدنی ضرورت ندارد.
۸. عارضههای پوستی
برخی بر این باورند که قهوه ادرارآور است و مصرف بیش از اندازه آن منجر به خشکی پوست میشود اما دکتر چانگ معتقد است که آنتیاکسیدانهای موجود در قهوه باعث افزایش گردش خون در پوست شده و برای سلامت پوست مفید هستند.
مطالعهای در ماه مه انتشار یافت که رابطه بالقوه بین مصرف قهوه و پیری پوست صورت را بررسی میکرد. نتایج نشان دادند که مصرف قهوه خطر پیری پوست را به حداقل میرساند. مطالعه دیگری نشان داد که کافئین با فعال کردن سازوکار خودخواری (گردش سلولی) از پوست در برابر پیری ناشی از استرس اکسیداتیو محافظت میکند. این مطالعه روی نقش بالقوه کافئین در پیشگیری از بیماریهای پوستی تأکید داشت.
۹. ریزش مو
بررسی مطالعات نشان میدهد که کافئین به رشد مو در افراد مبتلا به الگوی طاسی مردانه کمک کرده و ریزش مو را بهطور بالقوه درمان میکند. کافئین همچنین به پیشگیری از خطرات روزاسه و سرطان پوست غیرملانوما و ملانوما کمک میکند.
۱۰. اختلالات عصبی
دکتر چانگ میگوید قهوه برای جلوگیری از بیماریهای عصبی مانند زوال عقل، آلزایمر و پارکینسون مفید است اما اثربخشی آن در رفع افسردگی صددرصد نیست. با اینحال، به گفته دکتر چانگ برخی از تحلیلها نشان میدهند که مصرف قهوه باکتریهای مفید روده را تقویت میکند که از طریق محور روده-مغز روی مغز تأثیر میگذارند و اضطراب و افسردگی را به حداقل میرسانند.
براساس مطالعهای که بیش از ۱۴۵ هزار داوطلب در آن شرکت داشتند، افرادی که روزانه ۲ تا ۳ فنجان قهوه آسیابشده، شیرقهوه یا قهوه بدون شکر مصرف میکنند، کمتر از دیگران به اختلالات روانی مانند افسردگی و اضطراب مبتلا میشوند.
۱۱. سرطان
دکتر چانگ از فواید مصرف قهوه برای جلوگیری از انواع سرطانی، از جمله سرطانهای کبد، کولورکتال، دهان، سینه و لوسمی بزرگسالان میگوید.
پژوهش فراتحلیلی انتشاریافته در ژورنال بیامجی نشان داد که مصرف زیاد قهوه- در مقایسه با مصرف ناچیز- با کاهش ۱۸ درصدی خطر ابتلا به سرطان همراه است. از این گذشته، نوشیدن قهوه با کاهش خطر ابتلا به چند سرطان خاص و همچنین بیماریهای عصبی، متابولیک و کبد ارتباط مستقیم دارد. محققان دریافتند که نوشیدن روزانه ۳ تا ۴ فنجان قهوه به کاهش خطرات سلامتی کمک میکند و فواید سلامتی آن بیشتر از مضرات آن است.
بهترین روش نوشیدن قهوه
نوشیدن قهوه سیاه از مدتها پیش رواج داشته است. با اینحال، مطالعهای در سال ۲۰۲۳ انجام شد که نشان داد وقتی اسید کافئیک و اسید کلروژنیک موجود در قهوه با سیستئین- اسید آمینه موجود در شیر- ترکیب میشوند، تأثیر ضد التهابی آنها بشدت افزایش مییابد. از اینرو، ترکیب قهوه با شیر میتواند اثرات ضد التهابی آن را به میزان قابلتوجهی افزایش دهد.
دکتر چانگ میگوید افزودن شیر به قهوه نهتنها محتوای کلسیم آن را تکمیل میکند بلکه اثرات ضد التهابی آن را نیز افزایش میدهد. پلیفنلهای موجود در قهوه پس از ترکیب با شیر باعث تشکیل کمپلکسهایی میشوند که اثر ضد التهابی آنها قویتر از قهوه سیاه است.
از این گذشته، دکتر چانگ همچنان قهوه سیاه را انتخاب اول خود میداند اما توصیه میکند که از دارچین، لیمو، جو دوسر و دیگر ترکیباتی که به افزایش طعم و لذتِ نوشیدن قهوه کمک میکنند استفاده کنیم.
بهترین زمان نوشیدن قهوه چه ساعتی است؟ دکتر چانگ ساعت ۱۰ صبح و ساعت چای عصرگاهی را توصیه میکند. لازم نیست به محض بیدار شدن از خواب برای افزایش انرژی خود قهوه بنوشید. نوشیدن قهوه در حوالی ساعت ۱۰ صبح که مدتی از کارتان گذشته و احساس خوابآلودگی دارید، به افزایش هشیاری کمک میکند. کسانی که سوختوساز سریعتری دارند، بهتر است در ساعت ۳ یا ۴ عصر قهوه بنوشند تا خواب شبانه آنها دستخوش تغییر نشود.
بنا به اعلام سازمان ایمنی غذای اروپا، مصرف روزانه ۴۰۰ میلیگرم کافئین برای بزرگسالان سالم، به استثنای خانمهای باردار، خطر ایمنی ندارد. بهطور مشابه، سازمان غذا و داروی آمریکا تأکید دارد که مصرف ۴۰۰ میلیگرم کافئین در روز (معادل ۴ تا ۵ فنجان قهوه) عوارض جانبی خطرناکی در بزرگسالان سالم ایجاد نمیکند. با اینحال، شایان توجه است که حساسیت به کافئین و سرعت سوختوساز آن در هرکسی متفاوت خواهد بود.
دکتر چانگ نوشیدن ۳ نصف فنجان قهوه در روز را توصیه میکند که هرکدام تقریباً حاوی ۶۰ تا ۲۰۰ میلیگرم کافئین خواهد بود.
او افزود که تیم پژوهشی پروفسور چن از کالج بهداشت عمومی دانشگاه ملی تایوان مطالعه پیگیرانهای را با حضور بیش از ۱۵۰ هزار داوطلب بزرگسال انجام دادند. نتایج نشان دادند کسانی که قهوه مینوشند، تقریباً ۲.۱ سال بیشتر از کسانی که قهوه نمینوشند عمر میکنند. از این گذشته، نرخ ابتلا به دیابت، فشار خون بالا، سندرم متابولیک و سرطان کولورکتال در گروهی که قهوه مینوشند کمتر است.